Një artikull i publikuar në revistën i-D, prezanton gjashtë artistë kosovarë që zhvillojnë artin e tyre brenda një vendi të izoluar nga bota siç është Kosova.
Duke qenë se artiste si Rita Ora e Dua Lipa ka arritur të kenë famë ndërkombëtare, të aspirosh të jesh artist në Kosovë, del të jetë ende me sfiduese.
i-D kontaktoi me disa artistë kosovarë për të kuptuar më tej veprimtarinë e tyre dhe sfidat.
Albana Berisha – artiste e tatuazheve
Ishte vetëm 5 vjeçare kur në një shëtitje me prindërit e saj pa disa meshkuj me tatuazhe në trupin e tyre. Ishte ky momenti i parë që ajo u impresionua nga arti trupor. Ishte vetëm 14 vjeçare kur ajo bëri tatuazhin e saj të parë.
“Më kanë turpëruar dhe ngacmuar. Është thjesht realiteti i ftohtë i gjërave. Dua të them, edhe burrat me tatuazhe shikohen shtrembër këtu në Kosovë, por gratë janë tjetërsuar plotësisht. Diku përgjatë vijës jam mësuar me me ngacmimet, por disa njerëz janë agresivë. Një herë një djalë më kapi krahu dhe filloi të lëpijë tatuazhet e mia. Dhe kjo është vetëm maja e ajsbergut. Më duhej të hapja sallonin e parë për tatuazhe nën emrin e një burri, të quajtur Gjergj the goat head.”, tha ajo për intervistën.
Edona Vatoci – muzikante
Edona është pjesë e disa këngëtarëve të muzikësalternative në Kosovë. Muzika e saj ka një themel të fortë të pianos klasike dhe barok, e cila përbëhet shumë nga Bach. Një miksim i muzikës popullore shqiptare dhe natyrisht, ikonave të forta si Björk, PJ Harvey dhe Nina Simone.
Sfidë për Edonën vazhdon të jetë interesimi dhe publiku i paktë për muzikën që krijon, “Është një audiencë e vogël në një vend të vogël”, thotë ajo.
Valon Sejdiu – Drag Queen
Valoni është një avokat i madh për të drejtat e LGBTQ +, dhe njëri nga anëtarët e këtij komuniteti që vazhdimisht ka luftuar kundër konsensusit të përgjithshëm në Kosovë. Subjektet e homoseksualizmit, njerëzve transgjinorë është ende një tabu e pathyer këtu në Kosovë.
“Mizogjinia ekziston edhe brenda komunitetit, por unë nuk merrem me atë shumë. Ajo që dua me të vërtetë është që kultura queer të jetë në gjendje ta shprehë veten publikisht, pa pasur frikë për jetën e tyre personale dhe profesionale. E gjitha duhet të jetë e hapur. Nuk ka më nëntokë. Njerëzit duhet ta dinë që ne jemi këtu për të qëndruar”, shprehet ai.
Hana Zeqa – kreatore
Duke u rritur një muzikante, Hana ishte këngëtarja kryesore në grupin Gillespie. Por para gjithë kësaj, ajo ishte një fëmijë i rritur gjatë Luftës së Kosovës, duke zhvilluar ngadalë një pasion për veshje, kostume dhe modë. Ajo kujton festivalet rinore që u drejtuan nga Gili, një këngëtare e famshme kosovare që kishte veshur fustane përrallash, dhe si fëmijë, me të vërtetë, me të vërtetë e doja atë.
Në vend që të harxhoja gjithë këtë energji për gjërat që duhej të ndodhin në Prishtinë, unë vendosa të bëj çmos dhe të largohem për të kryer master në London College of Fashion. Ka gjëra që po ndodhin atje – Kosova përfundimisht nuk është as afër. Dhe me vizat, bëhet një betejë përpjetë duke u përpjekur të arrijë pjesën tjetër të botës. Natyrisht në Londër gjeta mjetet e nevojshme dhe njerëzit aq të apasionuar sa unë isha”, thotë Hana.
Nita Kaja – muzikante
Nita Kaja dhe grupi i saj muzikor Sytë ka arritur të mbajë disa shfaqje në Kosovë dhe vendet fqinje. Madje grupi kanë lansuar edhe dy albume.
Nita është në grup di si këngëtarja kryesore, Drin Tashi në kitarë dhe tastierë, Granit Havolli në bateri dhe Fatlind Ferati në bas. Ata janë pjesë e një skene të pavarur në rritje të artistëve në Kosovë.
“Është e çuditshme sepse këtu në Prishtinë i njihni ose të paktën pretendoni t’i njihni të gjithë. Dhe meqenëse të gjithë janë shoku juaj, të gjithë duan t’ju japin këshilla miqësore. Nuk mund të llogarit kohërat kur më është thënë që të përpiqem të bëj diçka “më ritmike” për radio, ose të shkruaj këngë në gjuhën shqipe. Është thjesht jo ajo që dua të bëj. Nuk jam unë”, thotë ajo.
Rina Statovci – Fotografe
Rina diplomoi për art në Business School of Budapest.
“Ka pritshmëri të përgjithshme për një fotograf, ajo thjesht vjen me disa hapa shtesë. Disa njerëz me të vërtetë duan “këtë” ose “atë” edhe pse nuk është plotësisht në kontakt me atë që ju bëni dhe stilin tuaj të fotografisë. Unë jam një grua në biznesin e një burri, e cila është një kafshatë e rëndë për t’u gëlltitur duke marrë parasysh se nuk ka një biznes të madh në fotografinë e modës, vetë. Fotografitë e dasmave bëjnë pjesën më të madhe të fitimeve në Kosovë”, thotë Rina duke theksuar se edhe kjo është e vështirë meqenëse dominohet nga fotografë meshkuj që e kanë të vështirë të pranojnë një grua. /Prive.al