Në Oscars të këtij viti, regjisori i “The Zone of Interest” Jonathan Glazer mori çmimin për fjalimin më polarizues. Dhe vorbulla rreth asaj që ai tha dhe çfarë donte të thoshte – ende një çështje debati – nuk duket se po shuhet.
Kur regjisori britanik doli në skenë pasi drama e Holokaustit në Aushvic u shpall si filmi më i mirë ndërkombëtar, ai u prit me ovacione të vazhdueshme. Më pas ai iu referua shënimeve që kishte përgatitur paraprakisht, falënderoi bashkëpunëtorët dhe hoqi një paralele midis “Zonës së Interesit” dhe konfliktit aktual në Gaza që ishte e vështirë të deshifrohej duke pasur parasysh duartrokitjet e audiencës dhe murmuritjen e tij.
“Të gjitha zgjedhjet tona u bënë për të reflektuar dhe përballur me ne në të tashmen, për të mos thënë shikoni se çfarë bënë atëherë, por përkundrazi shikoni se çfarë bëjmë ne tani”, tha ai, sipas transkriptit zyrtar të fjalimit të Akademisë. “Filmi ynë tregon se ku çon dehumanizimi në rastin më të keq. Ajo ka formësuar të gjithë të kaluarën dhe të tashmen tonë. Tani për tani, ne qëndrojmë këtu si njerëz që hedhin poshtë hebreizmin e tyre dhe Holokaustin e rrëmbyer nga një okupim që ka çuar në konflikt për kaq shumë njerëz të pafajshëm. Qofshin viktimat e tetorit – qofshin viktimat e 7 tetorit në Izrael apo sulmi i vazhdueshëm në Gaza, të gjitha viktimat e këtij dehumanizimi, si të rezistojmë?”, tha ai.
Glazer anashkaloi dhomën e shtypit në prapaskenë pas fitores dhe nuk ka bërë asnjë intervistë për të sqaruar pikën që ai shpresonte të thoshte me fjalimin e tij. Ai nuk pranoi të komentojë për këtë histori.
Kjo nuk i ka penguar njerëzit të peshojnë – pikëpamjet e tyre divergjente korrespondojnë me spektrin e pozicioneve në luftën Izrael-Hamas.
“Ai përdori fuqinë dhe pozicionin e tij dhe skenën më të madhe globale për të folur për njerëzit pa fuqi, pa zë, ose ata që kanë shumë frikë të flasin, në një industri që është shumë konservatore dhe e rrezikshme dhe që ka një histori të gjatë të vendosjes së njerëzve në listën e zezë”, thotë Asif Kapadia, i cili fitoi Oskarin për dokumentarin më të mirë artistik të vitit 2015 për “Amy”, thotë për Variety. “Ai u ngrit në këmbë dhe tha të vërtetën. Kjo është ajo që bëjnë artistët e vërtetë.”
Kjo mbështetje u bë jehonë nga Jesse Peretz, regjisor i filmit “Our Idiot Brother” dhe serialit HBO “Girls” dhe një nënshkrues i Artists4Ceasefire, i cili thotë: “Unë mendoj se ky është një rast ku gjuha e nuancuar është për fat të keq një gjë e rrezikshme për t’u përdorur, sepse emocionet tona të forta mund të na bëjnë të dëshirojmë të përkulim kuptimin pas fjalëve që na bëjnë të pakëndshëm – në mënyrë që të bëhet më e lehtë t’i refuzojmë ato.”
Por të tjerë e kritikuan fjalimin e Glazer, si CEO i Anti-Defamation League, Jonathan Greenblatt, i cili shkroi në X, i njohur më parë si Twitter: “Është vërtet dëshpëruese të shohësh dikë që minimizon Holokaustin, ndërsa ata po pranojnë një çmim për një film që kanë bërë … për Holokaustin. Glazer flet për të kuptuarit se ku mund të çojë dehumanizimi, por është i verbër ndaj faktit se dehumanizimi i hebrenjve dhe izraelitëve nga Hamasi është ai që çoi në luftën aktuale. Më lejoni të jem i qartë: Izraeli nuk po rrëmben të drejtën e një hebreu. Është duke mbrojtur të drejtën e çdo hebreu për të ekzistuar.”
Fjalimi dhe reagimet e Glazer theksojnë një ndarje në rritje në Hollywood që shpërtheu pas sulmeve terroriste të 7 tetorit në Izrael. Edhe në dhomë, fjalimi i Glazer u prit me një reagim të përzier. Ndërsa Mark Ruffalo mund të shihej duke duartrokitur me entuziazëm në rreshtin e parë të Dolby Theatre, të tjerët u ulën pa lëvizur si Da’Vine Joy Randolph, e cila sapo kishte fituar Oscarin për rolin e saj dytësor në “The Holdovers”.
